حجاب اصلی ترین دلیل اثبات عفت و پاکدامنی است و یکی از ملکات اخلاقی ستوده است که موجب حفظ کرامت و ارزش انسانی و قرار گرفتن نیاز جنسی در مسیر انسانی(خانواده) می شود.

حجاب در آیات قرآن و روایات:

قبل از طرح موضوع لازم است با سه واژه «خمار = مقنعه»، «جلباب = چادر» و «سراویل = شلوار» که نقش کلیدی در ایجاد حجاب اسلامی دارند آشنا شویم.

1- ضرورت پوشیدن خمار «مقنعه »

قرآن در سوره نور آیه 31 میفرماید: «وَلْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُیُوبِهِنَّ...» زنان ‏باید روسری خود را بر روی سینه و گریبان خویش قرار دهند...البته روسری خصوصیتی ندارد ، بلکه مقصود پوشیدن سر و گردن و گریبان‏ است. و دلیل این سفارش قرآنی این است که زنان عرب معمولا پیراهنهائی می‏پوشیدند که گریبانشان باز بود و دور گردن و سینه را نمی‏پوشانید و روسریهایشان را از پشت سر می‏آویختند و قهرا گوشها و بناگوشها و گوشواره‏ها و جلوی سینه و گردنشان‏ نمایان می‏شد. ولی با نزول این آیه دستور الهی آمد که زنان باید قسمت آویخته همان روسریها را از دو طرف روی سینه و گریبان خود بیفکنند تا قسمتهای یاد شده پوشیده‏ گردد.

راغب اصفهانی ذیل واژه خمار می نویسد: خمار در اصل به معنای پوشاندن چیزی است و در اصطلاح پارچه ای که زن سرش را با آن می پوشاند اطلاق می شود و نکته ای که قابل توجه استاین است که کارکرد مقنعه فقط پوشاندن سر نیست؛ بلکه باید گریبان را نیز بپوشاند و این معنا از کلمه «جیوب» فهمیده می شود.

2- ضرورت پوشیدن جلباب «چادر»

قرآن در سوره احزاب آیه 59 می فرماید: «یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لأزْوَاجِکَ وَبَنَاتِکَ وَنِسَاءِ الْمُؤْمِنِینَ یُدْنِینَعَلَیْهِنَّ مِنْ جَلابِیبِهِنَّ ذَلِکَ أَدْنَى أَنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤْذَیْنَ وَکَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَحِیمًا» ای پیامبر به زنان و دخترانت و به زنان مؤمنان بگو پوششهای خود را بر خود فروتر گیرند این برای آنکه {به عفّت و پاکدامنی} شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند (به احتیاط) نزدیکتر است و خدا آمرزنده مهربان است.

3- ضرورت دوری از تبرّج «خودنمائی»

قرآن در سوره احزاب آیه 33 میفرماید: «وَ قَرْنَ فىِ بُیُوتِکُنَّ وَ لَا تَبرََّجْنَ تَبرَُّجَ الْجَهِلِیَّةِ الْأُولىَ...‏» و در خانه هاى خود بنشینید، و چون زنان جاهلیت نخست خودنمایى نکنید...

در آیین مقدس اسلام که برنامه جامع سعادت و کامیابی بشر است موضوع زیبایی و زیبا دوستی و آرایش و پیرایش جایگاه مهمی دارد و اسلام پیروان خود را به زیبایی و آرایش و استفاده از نعمت‌های ظاهری  توصیه می‌کند، تا یکی از خواهشهای طبیعی بشر یعنی جمال دوستی وی ارضاء شود.

امام باقر(علیه السلام) می ‌فرماید: شایسته نیست که زن خود را به زیور آرایش ندهد، لاأقل باید گردن‌بندی به گردن بیاویزد.
امام صادق (علیه السلام) می فرماید: وقتی خداوند به بنده‌اش نعمتی عطا می‌کند، دوست دارد آن را بـببیند، چرا که خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد.

لذا در اسلام پوشیدن لباس زیبا، مسواک زدن، شانه و روغن زدن به مو، معطر بودن، انگشتر به دست کردن و آراستن خود خصوصاً هنگام عبادت و معاشرت در اجتماع یا محیط خانواده از مستحبات مؤکد است. ولی آنچه مورد مذمت قرآن و اسلام قرار دارد «تبّرج» و خودنمائی و آشکار کردن زینت در محافل اجتماعی و برای غیر محارم است که باعث فساد و برانگیخته شدن شهوت و در نتیجه گناه و آلودگی می‌شود.

ابن منظور گفته: تبرّج {یعنی} آشکار نمودن زینت و هر چیزی است که شهوت مرد را برانگیزاند.

4- ضرورت پوشیدن سراویل «شلوار»

آقا أمیرالمؤمنین علی (علیه السلام) می فرمایند: خدمت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلّم) در نزدیکی بقیع نشسته بودیم، زنی سوار بر الاغ از آنجا عبور می کرد که ناگهان به پا زدن الاغاز آن افتاد، پیامبر رویش را برگرداند، اصحاب گفتند: آن زن پایش پوشیده بود و پیامبر فرمود: اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُتَسَرْوِلَاتِ ثَلَاثاً؛ أَیُّهَا النَّاسُ اتَّخِذُوا السَّرَاوِیلَاتِ فَإِنَّهَا مِنْ أَسْتَرِ ثِیَابِکُمْ وَ حَصِّنُوا بِهَا نِسَاءَکُمْ إِذَا خَرَجْنَ